wat

Iedereen heeft wel eens pijn aan de rug of nek of gewrichten zoals knieën en voeten. Blijft de pijn daarentegen langere tijd aanhouden, kan ze het algemeen lichaamsevenwicht verstoren. Daardoor kun je minder gemakkelijk compenseren aan andere invloeden van buitenaf, bv verkoudheid overwinnen, stress op school verwerken,…

oorzaak

Omgekeerd, kan pijn ook een teken zijn dat een deel van het lichaam overbelast is, doordat er een onevenwicht is.

Bijvoorbeeld: een kind krijgt nekpijn en beweegt daardoor vaak zijn nek om de spieren wat te ontspannen, terwijl dit het gevolg kan zijn van een bekken die al langere tijd vastzit (zonder dat het kind daar last of pijn van heeft).

Hoe dan ook, wordt ook hier het kind in zijn totaliteit bekeken om na te gaan wat juist oorzaak en gevolg is.

Vaak denken we dat een kind gemakkelijk tegen een val of een stoot kan. Zeker wanneer ze nadien geen pijn of klachten hebben.

Het is nochtans interessant om hierover te reflecteren: Allicht kan een kind een schok beter opvangen, in die zin dat hun lichaam veel elastischer is dan het onze. Wij als volwassenen zijn al een stuk stijver of rigider en gaan wellicht sneller iets breken, of langer last hebben nadien (bv stijf zijn).

Maar een kind verwerkt of verteert een stevige schok of stoot niet altijd zomaar. Vaak blijven restspanningen achter (zelfs zonder pijn, in eerste instantie). Blijven die spanningen daar zitten, dan kunnen ze na onbepaalde tijd toch voor last zorgen. Soms zien we een uitgebreid compensatiepatroon in het lichaam.

Het kind heeft dus anders leren bewegen om zich aan te passen aan de impact van een trauma.

Op tijd (graag zeker in eerste week) naar de osteopaat gaan, helpt deze primaire spanningen op te lossen in het lichaam, om zo de schok beter ‘verteerbaar’ te maken voor het kind (zelfs als het kind initieel geen last ondervindt).

wat

We maken een onderscheid tussen primaire (structurele) en secundaire concentratie- en leerstoornissen. Primaire hebben te maken met bepaalde structurele veranderingen in de hersenen, en vergen begeleiding van logopedisten of zelfs multidisciplinaire aanpak in centra voor leerbegeleiding.

Secundaire leerstoornissen zijn het gevolg van functiestoornissen in het lichaam. Voorbeelden van functiestoornissen zijn bewegingsbeperkingen (soms al lang bestaand, bv vanaf geboorte) in het lichaam. Deze beperkingen kunnen gevolgen hebben voor de (psycho)motorische ontwikkeling van het kind.

Illustratie: het is moeilijk(er) met een auto waarvan 1 wiel vastzit of scheef staat, recht op de weg te rijden. Vergelijking met het lichaam van een kind: het is moeilijk(er) om met een lichaam uit evenwicht bepaalde taken (dit gaat van schrijfdans in het 3^e kleuter tot optellen, aftrekken en zo voort in het lager) zo efficiënt en effectief mogelijk uit te voeren.

Heel vaak ontwikkelen deze kids trucs of compensatiepatronen. Zo geraken ze toch soms- maar met meer inspanning en soms des te meer frustratie – tot dezelfde uitkomst, maar de weg ernaartoe is hobbeliger.

behandeling

Onze taak is:

• de initiële bewegingsbeperkingen op te sporen,
• op te lossen
• en de opgebouwde compensatiepatronen af te bouwen.

Dit alles gebeurt met respect voor het lichaam en de tijd die het nodig heeft om hieraan aan te passen.

Om effectievere, functionelere bewegingspatronen op te bouwen en te automatiseren is het heel interessant om samen te werken met Hendrickx-therapeuten. Zij leggen de link tussen de grove motoriek, de fijne motoriek en leerstoornissen. Ook Bobath-therapeuten spelen een belangrijke rol om na het deblokkeren bij de osteopaat, de herwonnen mobiliteit in te oefenen. Ook logopedisten kunnen hierbij een rol spelen.

Nog belangrijk hierbij te vermelden is dat de ideale leeftijd hiervoor liefst zo jong mogelijk is, 3^e kleuter of 1^e leerjaar. Maar ook later is zeker nog nuttig. Reken wel op een jaar begeleiding van een Hendrickx-therapeut * (2x/wk). Maar beter het ‘probleem’ aanpakken op lagere schoolleeftijd dan tijdens het middelbaar gevolgen te moeten ondervinden.

* Hendrickx-therapie

In aansluiting met voorgaande (functionele) concentratie- en leerstoornissen kunnen bepaalde gedragsveranderingen vaak geënt zijn op bewegingsbeperkingen in het lichaam.

Hierbij maken we opnieuw het onderscheid tussen primaire ADHD (graag multidisciplinaire aanpak: kine, ergo, logo, psycho, osteo, …) en secundaire ADHD. Bij deze laatste vorm kunnen de ADHD-symptomen verdwijnen als alle bewegingsproblemen van het kind opgelost zijn en de compensatiepatronen afgebouwd zijn.

Vaak kunnen ook kort bestaande bewegingsbeperkingen gedragsveranderingen induceren.

Bijvoorbeeld een kind valt van een klimrek en de daaropvolgende weken is hij/zij heel tegendraads (pyjama niet willen aantrekken, niet willen opruimen, snel geprikkeld,…). Misschien hebben wij, volwassenen, er zelf ook al eens op gelet dat bv rug- of nekpijn ons humeur kan beïnvloeden (…)

Vaak zitten al langere tijd één of meerdere dingen vast, en doet de druppel de emmer overlopen. Het kind kan de opgestapelde bewegingsbeperkingen niet meer zelf compenseren of verwerken, en zoekt een uitlaat… (bv woede-buien, tics, …)

Wie als volwassene af en toe vastzit in rug, nek, … zal begrijpen dat een feilloze nachtrust geen evidentie is. Idem voor het kind! Komt hierbij nog dat kinderen volop in de groei zitten en een deugddoende nachtrust essentieel is om deze groei te ondersteunen. Een tijd lang slaapproblemen kan een kind dus vast en zeker ondermijnen in zijn ontwikkeling.

Als we de bewegings- en houdingsproblemen kunnen oplossen bij het kind, zal hij/zij  veel meer ontspannen kunnen liggen in bed, en dusdanig minder snel wakker worden.

Welk deel van het lichaam ook heel belangrijk is om te ontspannen, is ons achterhoofd. Hier zit onze hersenstam en worden inkomende prikkels en impulsen gefilterd. Zit het achterhoofd vast (of de eerste nekwervels), dan kunnen we niet meer zo goed kiezen wat binnenkomt en wat niet, en lijkt ons hoofd soms ‘te vol’. Het spreekt voor zich dat -als de bewegingsbeperkingen ter hoogte van het achterhoofd en de nek opgelost zijn- we gemakkelijker dingen kunnen loslaten en onze rust vinden (kinderen èn volwassenen). Hier dient opgemerkt te worden dat we natuurlijk het ganse lichaam gaan controleren op blokkades, die kunnen storen in de totale spanning van het lichaam.

oorzaak

Bedplassen is een probleem dat meerdere oorzaken kent. Wij als osteopaten, spitsen ons toe op:

• blokkades van bekken, wervelkolom,…
• verklevingen van blaas (na bv blaasontstekingen)
• hypertonie (te hoge spanning) van bekkenbodemspieren* (bv na val op poep)
• dysfunctie van de sturing vanuit het blaascentrum (ligt achter voorhoofd in hersenen) naar de blaas toe (door bv bewegingsbeperking nek en/of schedel), …

* Het gebeurt vaak dat kindjes worden doorgestuurd naar de kine om bekkenbodemspieren te versterken, terwijl het kindje al met té hypertone (te sterk gespannen) bekkenbodemspieren zit. Bij bekkenbodemreëducatie wordt de kracht getraind van de bekkenbodemspieren. Als de basisspanning al te hoog is, kan er niet veel kracht meer opgebracht worden. Men ziet dan ook geen vooruitgang in het probleem…

behandeling

Hier moeten echter alle aanhechtingsplaatsen van de spieren (bekken dus, met stuitje erbij) gecheckt worden of ze vast zitten, en vaak keert de normaalspanning van de bekkenbodem dan vanzelf terug!

Tip: Laat uw peuter altijd met beide voetjes op de grond steunen voor de kleine of grote boodschap (dus liever op potje zitten dan op de WC met bengelende beentjes). Alleen zo kan de bekkenbodem volledig ontspannen en kan alles eruit wat klaar zit

oorzaak

Buikpijn is een multifactorieel probleem.

Bij een kind dat zenuwachtig wordt van nieuwe, onbekende situaties of omgevingen, is de buikpijn vooral van nerveuze aard (emotioneel).

Bij een kind dat obstipatie krijgt omdat hij/zij niet in school naar het groot toilet wil, is de buikpijn eerder van ‘mechanische’ aard (letterlijk opstopping). De prikkel van de darm om te ontlasten wordt dus eigenlijk onderdrukt of genegeerd, zo wordt de darm op de duur ontregeld en lui.

Een dysfunctie in de rugwervels (bv blokkade), vanwaar de bezenuwing komt van de darmen, kan ook een dysfunctie in de darmen geven (neurologisch).

Sommige kinderen reageren darmgewijs niet goed op melk (koemelk-allergie) of gluten en krijgen darmklachten en/of buikpijn (chemische weg). Hier zijn voedingsveranderingen op hun plaats.

behandeling

Als osteopaat, proberen we via onderzoek en vraagstelling samen wegwijs te raken in het soort probleem. De ervaring leert dat een grondige check-up en eventuele behandeling van rug, bekken, buik, nek, vaak vooruitgang in het probleem kan boeken.

Indien nodig wordt doorgestuurd naar artsen of diëtisten. Soms zijn immers voedingsveranderingen of -supplementen van toepassing. Soms is medicatie (al dan niet tijdelijk) nodig.

Tip: Laat uw peuter altijd met beide voetjes op de grond steunen voor de kleine of grote boodschap (dus liever op potje zitten dan op de WC met bengelende beentjes). Alleen zo kan de bekkenbodem volledig ontspannen en kan alles eruit wat klaar zit. Want hebt u al eens geprobeerd met uw voeten van de grond naar de grote WC te gaan? 

wat

Na doorgemaakte infecties blijven vaak lokale bewegingsbeperkingen achter. Bij luchtweginfecties kan dat gebeuren ter hoogte van de ribben, het diafragma (middenrif), de longvliezen, verschillende botten van de schedel

oorzaak

Als osteopaat proberen we die op te lossen, zodat de lokale doorbloeding en bezenuwing terug optimaal kan verlopen. Hierdoor kunnen in het vervolg ontstekingsprocessen sneller genezen (snellere recuperatie).

Opgelet

Tijdens het ontstekingsproces zelf is het niet aangeraden om te behandelen. Immers, om te kunnen reageren op een osteopathische behandeling heb je energie nodig, en tijdens een ontstekingsproces gaat al een groot stuk energie naar genezing.

oorzaak

Hoofdpijn kan vele oorzaken hebben.

Voor meer info kan je terecht bij de info over hoofdpijn bij volwassenen.

behandeling

Waar we als osteopaat sowieso kunnen helpen is losmaken van nek- en schedelblokkades met als gevolg een ontspanning van de nekspieren. Andere onevenwichten in de rest van het lichaam (rug, bekken, kaakgewrichten, aangezichtsschedel, …) dienen ook zeker gecontroleerd te worden.

We moeten benadrukken dat we met zorg onderzoeken. Indien behandeling tegen aangewezen is, wordt de patiënt doorgestuurd wordt naar de arts.

Zijn er geen bijzonderheden gekomen uit verder onderzoek (RX, scan, enz) kunnen bv 2 tot 4 proefbehandelingen ingesteld worden met een bepaalde tussenperiode. Hierna worden de klachten geëvalueerd.

Indien nog geen verandering merkbaar, is het niet zinvol om verder te behandelen.

val

Plan zeker een bezoek bij de osteopaat als je kind op de tanden is gevallen. Het kan immers dat de groeirichting van de tanden door de val verstoord wordt.

Ook het wisselen van de tanden kan later moeilijker plaatsvinden als er teveel spanning in boven- en/of onderkaak zit door een val op tanden, kin of neus (spanning bovenkaak).

wisselen

Tussen 6 en 12 jaar wisselen de tanden. Deze periode is heel belangrijk voor de ontwikkeling van het gebit. Bij moeilijk wisselen van de tanden, kunnen spanningen door een val (of soms nog van tijdens de geboorte) een rol spelen. De osteopaat gaat met de fijne tastzin op zoek naar deze bewegingsbeperkingen en corrigeert ze.

Hoe de tanden op elkaar passen (de beet), beïnvloedt het kaakgewricht en de kaakspieren. Problemen in de beet kunnen bijgevolg heel wat klachten veroorzaken in nek, hoofd, kaakgewricht (klikken, blokkades)

beugel- preventief

Wordt in de periode tussen 6 en 12 jaar de mobiliteit van het aangezicht en de schedel af en toe gecontroleerd en onderhouden indien nodig, dan zal een eventuele beugelperiode gemakkelijker overbrugd worden. Men kan het plastisch vergelijken met een bol plasticine die we proberen zacht te houden, zodat de orthodontist later gemakkelijker kan ‘boetseren’!

beugel- begeleiding

Ook tijdens de beugelperiode is begeleiding van de osteopaat aangewezen; spanningen gecreëerd door het aantrekken van de beugel kunnen makkelijker hun weg vinden in het lichaam als er geen blokkades of bewegingsbeperkingen zijn. De ervaring leert dat door het vlotter verloop de totale periode zelfs ingekort kan worden! Zelfs bij volwassenen (dus bij een volledig verbeende schedel) kan hier mooi werk geleverd kan worden.

behandeling

Als osteopaat kijken we de beweeglijkheid na van de ganse schedel, nek, kaakgewrichten, rug en bekken. Het kaakgewricht heeft een grote invloed op de totale houding van het kind.

logopedie

De logopedist helpt je met taal, spraak, stem, gehoor en/of slikken. Sommige logopedisten helpen ook bij het verbeteren van de schriftelijke communicatie (dyslexie, dysorthografie of andere leerproblemen).

Wij als osteopaat gaan na of alle structuren van je lichaam die je nodig hebt om te spreken, slikken, horen, goed werken.

Bv 1 ) bij iemand met veelvuldige oorontstekingen in het verleden, kan het rotsbeen (het been waarin je oor zit) inwendig spanning vertonen. Herstel van deze spanning heeft invloed op de functie van je gehoor.

Bv 2) bij een blokkade van de schedelbasis of eerste nekwervels (C0-1-2), is de bezenuwing van zuig- en of slikspieren verstoord. Zuigen en/of slikken kan dan verkeerd uitgevoerd worden. Deze blokkades oplossen kan helpen om alle oefeningen bij de logopedist gemakkelijker en efficiënter uit te voeren.

Hendrickx-therapie

Hendrickx-therapie of Kritische ontwikkelingsbegeleiding volgens Hendrickx (KO) is een vorm van psychomotoriek (kine). Deze therapie wordt toegepast bij kinderen met leerstoornissen, gedragsproblemen, ADHD, tics, evenwichtsangst, burn-out, depressie, faalangst, nagelbijten, hoogbegaafdheid, dyscalculie, bedplassen,..

Hun visie is de volgende: “Gedrags-, leer- of vaardigheidsproblemen worden door de KO begrepen als symptomen van de ontredderde persoon. Behandeling van deze symptomen kan soms tijdelijk soelaas brengen, maar is geen duurzame oplossing. Daarom focust de KO niet op deze symptomen maar op de achterliggende structuren, die bepalend zijn voor ons handelen, kennen en kunnen.

De kernidee van  KO is dat ieder individu zichzelf ontwikkelt en pas echt geholpen kan worden indien de begeleiding aansluit bij wat hij nu is, kan en weet, dus eigenlijk het ontwikkelingsniveau van het individu, ipv het indrillen van te moeilijke vaardigheden waardoor de frustrerende prestatiedruk alleen maar hoger wordt.”

Een voorbeeld: iemand die lateralisatie-problemen heeft (zich organiseren van links naar rechts volgens de schoolse richting), heeft veel meer moeite met inzicht in optellen en aftrekken. De snelheid en efficiëntie van het rekenen kan verminderen en het zelfvertrouwen ten gevolge ook…

De Hendricks-therapeut helpt het kind de minder efficiënte automatismen af te bouwen en functioneler te leren werken (zie het alsof een volwassene weer het autorijden dat hij al volledig automatisch deed, opnieuw moet aangeleerd worden).

Het spreekt voor zich dat een kind in lichamelijk evenwicht, beter kan reageren. Begeleiding door de osteopaat kan dus helpen in deze periode om het structurele en functionele evenwicht te bewaren en de psychomotoriek gemakkelijker te verwerken.

podologie

Als osteopaat kunnen we veel blokkades losmaken, maar soms blijven functionele en/of structurele problemen in de weg staan van een correcte houding. Dan sturen we liefst door naar een podoloog. Die gaat uitgebreid de stand van de voet en het gangpatroon onderzoeken, èn de invloed hiervan op het lichaam. Het is belangrijk dat de invloed van de steunzolen op de groei wordt opgevolgd, dus kan het zijn dat hiervoor aanpassingen moeten gebeuren. De podoloog volgt dit op. Bij elke verandering van de zolen, moet het lichaam weer gaan aanpassen. Een check-up bij de osteopaat kan aan het licht brengen of alles goed opgevangen wordt door het lichaam. Sowieso kan je bij spierpijn of gewrichtspijn na verandering van de steunzolen best eens op controle bij de osteo.

orthodontie

Hiervoor verwijs ik graag naar het bovenliggend hoofdstukje over de tanden en beugels bij kinderen.

Bobath-kine

Bij baby’s in ontwikkeling kan het aangewezen zijn om na het losmaken van blokkades, de herwonnen mobiliteit in te oefenen. Dit gebeurt bij de Bobath-therapeut, een kine die Bobath-therapie als specialisatie uitvoert. Hierbij een link (aanklikbaar, zie blauwe link paar puntjes hierboven) om dergelijke therapeut in uw omgeving te vinden.